Θεραπεία τρόμου με Botulinumtoxin
O τρόμος είναι ένα κοινό κλινικό σύμπτωμα πολλών νευρολογικών διαταραχών. Οι συχνότερες από αυτές είναι ο ιδιοπαθής τρόμος των άκρων και της κεφαλής, η νόσος Parkinson και η δυστονία. Η θεραπευτική διαχείριση του τρόμου παραμένει ατελής, ακόμα και σήμερα, σε πολλούς ασθενείς. Αυτό συμβαίνει, είτε γιατί δεν ανταποκρίνονται στην φαρμακευτική αγωγή, είτε επειδή δεν μπορούν να την ανεχθούν. Τα περισσότερα φάρμακα που συνταγογραφούνται για το εν λόγω σύμπτωμα έχουν περιορισμένη αποτελεσματικότητα και συχνά σχετίζονται με συστηματικές ανεπιθύμητες παρενέργειες, ειδικά σε ηλικιωμένους ασθενείς.
Αρκετές μελέτες έχουν αναφέρει καλά αποτελέσματα με τη χρήση της νευροτοξίνης Βotulinum (Botox®, Dysport®) για τη θεραπεία του τρόμου. Σύμφωνα λοιπόν με αποτελέσματα ανασκοπιστικών μελετών, ασθενείς με ιδιοπαθή τρόμο χεριών ή φωνής και ασθενείς με τρόμο χεριών λόγω Parkinson, που θεραπεύτηκαν με Botulinumtoxin σημείωσαν κλινικά σημαντική βελτίωση. Επιπλέον, καλά αποτελέσματα αναφέρθηκαν όσον αφορά τον τρόμο της κεφαλής, τον τρόμο στη σκλήρυνση κατά πλάκας και τον τρόμο των κεντρικών σημείων του σώματος.
Πλεονέκτημα της θεραπείας με Botulinumtoxin είναι η προσαρμογή της θεραπείας στις ανάγκες του ασθενούς. Εξατομικευμένη θεραπεία σημαίνει προσεκτική επιλογή στους μύες οι οποίοι θεραπεύονται και στη δοσολογία του φαρμάκου. Με αυτόν τον τρόπο η θεραπεία με Botulinumtoxin αποδίδει καλύτερα. Στις μελέτες οι ασθενείς είχαν καλύτερη ποιότητα ζωής και μπορούσαν να κάνουν καλύτερα τις καθημερινές τους δραστηριότητες. Επιπλέον λόγω της αποκλειστικά τοπικής δράσης της τοξίνης οι συστηματικές παρενέργειες είναι εξαιρετικά σπάνιες. Η συχνότερη παρενέργεια είναι η μυϊκή αδυναμία των εγχεόμενων μυών, η οποία είναι αναστρέψιμη και μπορεί να προληφθεί με προσεκτική επιλογή της δόσης της τοξίνης. Γενικά όμως η θεραπεία με Botulinumtoxin ήταν πολύ ασφαλής και καλά ανεκτή.
Παρά τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα των μελετών που υπάρχουν μέχρι σήμερα, η θεραπεία με Botulinumtoxin παραμένει off label. Αυτό γιατί δεν έχουν γίνει ακόμα αρκετές τυχαιοποιημένες - ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο μελέτες, κάτι που αναμένεται να γίνει στο εγγύς μέλλον.
Η Botulinumtoxin μπορεί να χρησιμοποιηθεί σήμερα ως μονοθεραπεία ή σε συνδυασμό με τη συμβατική φαρμακευτική θεραπεία. Ενδείκνυται ιδιαίτερα σε ασθενέις με επίμονο τρόμο και σε ασθενείς που δεν ανέχονται καλά τα συγκεκριμένα φάρμακα. Τεχνικά, η έγχυση υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση είναι η πιο σύγχρονη και ενδεδειγμένη μέθοδος και παρέχει τη μεγαλύτερη ακρίβεια.
*Ο Φυσίατρος Α.Τολιόπουλος είναι πιστοποιημένος στην ειδική θεραπεία με Βotulinum Τoxin για όλες τις νευρολογικές ενδείξεις από τη Γερμανική Νευρολογική Εταιρεία (Arbeitskreis Botulinumtoxin e.V. der Deutschen Gesellschaft für Neurologie).
Στη Γερμανία και συγκεκριμένα στο νευρολογικό και νευροχειρουργικό κέντρο Godeshöhe στη Βόννη, συμμετείχε ενεργά στο πρόγραμμα εξωτερικών ιατρείων κινητικών διαταραχών. Εκεί απέκτησε εκτενή εμπειρία στη διαχείριση ασθενών με σπαστικότητα, αυχενική δυστονία, βλεφαρόσπασμο, ημιπροσωπικό σπασμό, υπεριδρωσία, σιελόρροια και χρόνια ημικρανία. Εκπαιδεύτηκε στην έγχυση αλλαντικής τοξίνης με υπερηχογραφική καθοδήγηση και από το 2017 είναι μέλος της «ομάδας εργασίας Αλλαντικής Τοξίνης» της DGN.