18/10/2019

Σύνδρομο υπερπροπόνησης

Posted By: Berg Published: 18/10/2019 Times Read: 3307

Πολλές φορές οι αθλητές σε κάποιο σημείο της καριέρας τους παρατηρούν στασιμότητα όσον αφορά τις επιδόσεις τους ή ακόμα και επιδείνωσή τους παρόλο που έχουν αυξήσει την ένταση και τη διάρκεια των προπονήσεων τους.

Σε τέτοιους αθλητές και αφού αποκλειστούν οργανικά αίτια, θα πρέπει να τεθεί η υπόνοια του συνδρόμου υπερφόρτισης και της ακραίας μορφής του, δηλαδή του συνδρόμου υπερπροπόνησης.


Αίτια

Το σύνδρομο υπερπροπόνησης απαντάται μετά από χρόνια κατάσταση ανισορροπίας μεταξύ των συνολικών προπονητικών και ψυχικών φορτίσεων και της δυνατότητας που έχει ο ασκούμενος για ξεκούραση και αποκατάσταση. Με βάση αυτόν τον ορισμό προκύπτει, ότι το σύνδρομο υπερπροπόνησης δεν αφορά μόνο αθλητές αλλά όλους τους ασκούμενους και όλες τις ηλικίες. Ηλικιωμένοι που περπατούν ή ασθενείς σε κέντρο αποκατάστασης μπορεί επίσης να υπερφορτιστούν ή να υπερπροπονηθούν. 

Πολλαπλοί παράγοντες, εκτός της προπόνησης, υπεισέρχονται στη γέννηση του συνδρόμου υπερπροπόνησης. Η ζέστη, το κρύο, το υψόμετρο, η υγρασία, οι συχνές αλλαγές κατοικίας και το jet lag είναι περιβαλλοντικοί επιβαρυντικοί παράγοντες. Άλλα αίτια είναι η πολύ γρήγορη επανέναρξη των προπονήσεων μετά από λοιμώξεις και η μη ικανοποιητική πρόσληψη τροφής και θρεπτικών συστατικών.  Προβλήματα στις προσωπικές σχέσεις, υπεραπαιτήσεις των προπονητών, της οικογένειας, των χορηγών και των media και προβλήματα στη δουλειά ή στο σχολείο προδιαθέτουν επίσης στο σύνδρομο.   

Διάγνωση

To κύριο σύμπτωμα του συνδρόμου είναι η πτώση των επιδόσεων παρά τη συνέχιση της εντατικής προπόνησης. Άλλα συνοδά συμπτώματα είναι η ύπαρξη χρόνιας κόπωσης, διαταραχών ύπνου και το αίσθημα των βαριών ποδιών, ειδικά σε δρομείς και ποδηλάτες. Επίσης περιγράφονται ευερεθιστότητα, μείωση της διάθεσης, δυσκολία συγκέντρωσης, πολλές κράμπες και συχνοί τραυματισμοί.

Η διάγνωση θα τεθεί αφού γίνει αποκλεισμός άλλων οργανικών αιτιών. Αντικειμενικά τεστ υπάρχουν διάφορα, αλλά ακόμα και αν είναι σχεδιασμένα για συγκεκριμένο άθλημα, συνήθως δεν έχουν μεγάλη ακρίβεια. 

Εργαστηριακές εξετάσεις όπως ο δείκτης RQ, η μέτρηση του γαλακτικού οξέος, της CPK, της CRP και της ΙL-6 και αλλαγές στη σύσταση του βάρους σώματος δεν αποτελούν αξιόπιστους δείκτες για τη διάγνωση του συνδρόμου υπερπροπόνησης. Επίσης κλινικά σημεία, όπως η μείωση της μέγιστης καρδιακής συχνότητας και η αύξηση της καρδιακής συχνότητας ηρεμίας, αποτελούν απλώς ενδείξεις που κατευθύνουν προς τη διάγνωση. Από την άλλη μεριά ειδικά σχεδιασμένα ερωτηματολόγια φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη διαγνωστική αξία.

Θεραπεία

Το σύνδρομο υπερπροπόνησης πρέπει να θεραπευθεί αιτιολογικά. Κομβικής σημασίας είναι η σχεδιασμένη, και με συγκεκριμένο πλάνο, μείωση των προπονητικών φορτίσεων, η βελτιστοποίηση της αποκατάστασηςκαθώς και η άρση των ψυχοκοινωνικών επιβαρυντικών παραγόντων. Συνήθως τις πρώτες ημέρες ή εβδομάδες η προπόνηση οφείλει να είναι χαλαρή και η αύξηση της έντασης και της διάρκειας τους γίνεται σταδιακά και προγραμματισμένα.

Προληπτικά, μετά από έντονες προπονήσεις ή αγώνες θα πρέπει να δίδεται στον αθλητή αρκετός χρόνος για την αποκατάστασή του. Ο ύπνος θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 6-8 ώρες την ημέρα. Η διατροφή θα πρέπει να συνάδει με την αθλητική φόρτιση να είναι ποιοτικά καλή και πλούσια, κατά κύριο λόγο, σε υδατάνθρακες. Λοιμώξεις ή τραυματισμοί θα πρέπει να θεραπεύονται πλήρως, πριν την επανέναρξη των προπονήσεων. 

Read more on Instagram:
*Ο ιατρός είναι αναγνωρισμένος Αθλητίατρος στην Γερμανία. Κατέχει τον τίτλο υποειδικότητας της Αθλητιατρικής από το 2018, μετά από την προαπαιτούμενη εκπαίδευση και εξετάσεις στον Ιατρικό Σύλλογο Βόρειας Ρηνανίας Βεστφαλίας (Ärztekammer Nordrhein). Επίσης είναι κάτοχος του Μεταπτυχιακού Άθληση και Υγεία, με κατεύθυνση την Αθλητιατρική, της Ιατρικής και του ΤΕΦΑΑ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ολοκληρώνοντας τις σπουδές με υποτροφία καλύτερης επίδοσης και βαθμό "Άριστα" 9,38.
Έχει εργαστεί ως αθλητίατρος σε ποδοσφαιρικές ομάδες της Βόνης και ως γιατρός αθλητικών ομάδων ασθενών με καρδιοπάθειες στη Γερμανία. Στην Ελλάδα εργάστηκε, μεταξύ άλλων, ως αθλητίατρος της ΠΑΕ Άρης, της γυναικείας ομάδας βόλεϊ Αίας Ευόσμου και ομάδων μαραθωνοδρόμων.
πίσω