Πελματιαία απονευρωσίτιδα
Ορισμός
Η πελματιαία απονευρωσίτιδα είναι ένας φλεγμονώδης ερεθισμός της πελματιαίας περιτονίας, που σχετίζεται με πόνο στο πέλμα του ποδιού στην περιοχή της πτέρνας.
Επιδημιολογία
Είναι ένα κοινή πάθηση και επηρεάζει περισσότερο από το 5% των ανθρώπων ηλικίας άνω των 65. Σε πολλές περιπτώσεις, υπάρχει ταυτόχρονα και άκανθα πτέρνας αχιλλείου - ωστόσο, δεν έχει διευκρινιστεί ακόμη με σαφήνεια εάν υπάρχει αιτιολογική σύνδεση. Εάν η πελματιαία απονευρωσίτιδα εμφανιστεί ταυτόχρονα με σύνδρομο του ταρσιαίου σωλήνα και τενοντοπάθεια οπίσθιου κνημιαίου μυός, αναφέρεται ως «τριάδα πόνου της πτέρνας».
Αιτιοπαθολογία
Συνήθως πρόκειται για πάθηση πολυπαραγωντική. Προκύπτει από ερεθισμό του τένοντα από εκφυλιστικές, μηχανικές (π.χ. τραυματικές ή λόγω υπερφόρτωσης), φλεγμονώδεις και πιθανώς ινώδεις διεργασίες. Τα επαναλαμβανόμενα μικροτραύματα γίνονται στην περιοχή της εισαγωγής της απονεύρωσης στην πτέρνα. Δευτερευόντως εκφυλίζεται το κολαγόνο και συμβαίνει πάχυνση της πελματιαίας απονεύρωσης. Η ονοματολογία πελματιαία απονευρωσίτιδα και άκανθα πτέρνας πολλές φορές συγχέεται και όντως πρόκειται συνήθως για την ίδια πάθηση, απλώς στη δεύτερη περίπτωση υπάρχει επασβέστωση στην ΄έκφυση από την πτέρνα.
Παράγοντες κινδύνου
- Αυξημένος δείκτης μάζας σώματος.
- Ηλικία.
- Παθήσεις άκρου πόδα (πλατυποδία, κοιλοποδία).
- Διαφορά μήκους ποδιών.
- Πολύωρη ορθοστασία/τρέξιμο.
- Αθλήματα όπως: σκι αντοχής, μπάσκετ, τένις, ποδόσφαιρο, χορός.
- Υπερπρηνισμός ποδιού.
- Αδυναμία σημαντικών μυών που εμπλέκονται στην κινητική βαδίσματος/τρεξίματος: μέσος γλουτιαίος, μικρός γλουτιαίος, τείνων πλατεία περιτονία μυς.
- Έλλειψη ελαστικότητας του τρικεφάλου γαστροκνημίου και μειωμένη ραχιαία κάμψη.
Συμπτώματα
- Σταδιακή έναρξη.
- Αρχικά διαξιφιστικός πόνος, αργότερα διάχυτος.
- Πόνος κατά τη φόρτιση, π.χ. σε σπριντ και άλματα.
- Πόνος στην ψηλάφηση στην φτέρνα.
- Πόνος στην ηρεμία κατά την εξέλιξη της ασθένειας.
Διάγνωση
Η διάγνωση είναι κλινική και απεικονιστική συνήθως με υπερηχογράφημα. Οι διάφορες δοκιμασίες πρόκλησης είναι επίσης χρήσιμες.
Το υπερηχογράφημα μπορεί να δείξει μια ελαφρά πάχυνση της προσκόλλησης της πελματιαίας περιτονίας στο οστό της πτέρνας σε σύγκριση με την αντίθετη πλευρά. Σε ασαφείς περιπτώσεις, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ακτινολογική απεικόνιση με απλή ακτινογραφία, αξονική ή μαγνητική τομογραφία.
*Yπερηχογραφική απεικόνιση πελματιαίας απονευρωσίτιδας. Σύγκριση ΑΡ και ΔΕ πλευράς σε ασθενή με εμφανή πάχυνση της πελμ. απονεύρωσης και υπόπυκνη εικόνα στην έκφυση της απονεύρωσης από το οστό της πτέρνας.
Θεραπεία
Η πελματιαία απονευρωσίτιδα είναι συνήθως αυτοπεριοριζόμενη. Με συντηρητικές μεθόδους θεραπείας, η ανακούφιση των συμπτωμάτων μπορεί να επιτευχθεί εντός έξι μηνών στο 90% των περιπτώσεων:
- Τροποποίηση ή μείωση των φορτίσεων.
- Ενδυνάμωση των μικρών μυών του πέλματος και του τρικεφάλου γαστροκνημίου με ισομετρικές ασκήσεις.
- Διάταση του αχίλλειου τένοντα και της ίδιας της πελματιαίας απονεύρωσης (π.χ. με foam Roller).
- Aναλγητική θεραπεία με ΜΣΑΦ.
- Φυσικοθεραπεία: Taping, μαλάξεις.
- Ορθοπαιδικοί πάτοι.
- Οι τοπικές ενέσεις PRP.
- Βελονισμός.
Εάν η συντηρητική θεραπεία δεν οδηγήσει στην επιθυμητή επιτυχία της θεραπείας μετά από 6-12 μήνες, ενδείκνυται συζήτηση για ενδεχόμενη χειρουργική επέμβαση.