Επιτρέπεται η ενδυνάμωση των σπαστικών μυών μετά από εγχύσεις Botulinumtoxin;
Σε ασθενείς με (εστιακή) σπαστικότητα η θεραπεία πρώτης εκλογής είναι oι εγχύσεις Botulinumtoxin (Βοtox®, Dysport®) και η φυσικοθεραπεία. Ως προς τη δεύτερη, υπάρχουν διαφωνίες σχετικά με το αν θα πρέπει να περιλαμβάνει μόνο διατατικές ασκήσεις, ασκήσεις ενδυνάμωσης ή συνδυασμός αυτών. Γίνονται συνεχώς έρευνες πάνω σε αυτό το θέμα και τα μέχρι στιγμής επιστημονικά δεδομένα συστήνουν ότι:
- Οι ασκήσεις ενδυνάμωσης των σπαστικών μυών και των ανταγωνιστών τους είναι απαραίτητη θεραπευτική προσέγγιση, που συστήνεται ανεπιφύλακτα μετά από εγχύσεις Botulinumtoxin (Botox®, Dysport®).
- Οι ασκήσεις ενδυνάμωσης δεν επιδεινώνουν τη σπαστικότητα και δεν είναι βλαπτικές για τους ασθενείς με σπαστικότητα. Θα πρέπει να αποφεύγονται μόνο σε περιπτώσεις ασθενών, που συνυπάρχουν καταστάσεις όπως: αστάθεια αρθρώσεων, εξεσημασμένη οστεοπόρωση ή οξέα συνδεσμικά τραύματα.
- Προς το παρόν δεν υπάρχουν συγκεκριμένες κατευθυντήριες οδηγίες, ως προς το ποιες ασκήσεις ενδυνάμωσης ενδείκνυνται περισσότερο σε ασθενείς με σπαστικότητα. Η ενδυνάμωση μπορεί να περιλαμβάνει ασκήσεις με αντιστάσεις, επανεκπαίδευση των μυών ή μυϊκή βιοανάδραση. Όλες αυτές οι μορφές άσκησης εμπεριέχουν ασκήσεις με λάστιχα, βάρη, ισοκινητικά μηχανήματα και κυκλικό ασκησιολόγιο.
- Όλες οι ασκήσεις που προσανατολίζονται για να βελτιώσουν τις ενεργητικές κινήσεις στους σπαστικούς μύες, περιλαμβάνουν θεραπευτικές και πρακτικές ασκήσεις. Οι ασκήσεις αυτές προτείνονται σε ασθενείς που έχουν έστω και ελάχιστη ενεργητική κίνηση στους σπαστικούς μύες.
- H φυσικοθεραπεία μέσω "περιορισμού χρήσης του υγιούς σκέλους" αναγκάζει τους ασθενείς να χρησιμοποιούν λειτουργικά το μέλος με σπαστικότητα. Έτσι βελτιώνεται μεσο-μακροπρόθεσμα η εξέλιξη της σπαστικότητας.
Πηγές:
1. Royal College of Physicians. Spasticity in adults: management using botulinum toxin. National guidelines 2018.RCP, London; 2018:1-124
2. Pak S, Patten C. Strengthening to promote functional recovery poststroke: an evidence-based review. Top Stroke Rehabil. 2008 May-Jun;15(3):177-99.
3. Ada L, Dorsch S, Canning CG. Strengthening interventions increase strength and improve activity after stroke: a systematic review. Aust J Physiother. 2006;52(4):241-8
4.Smania N, Picelli A, Munari D, Geroin C, Ianes P, Waldner A, Gandolfi M. Rehabilitation procedures in the management of sp asticity. Eur J Phys Rehabil Med. 2010 Sep;46(3):423-38
5. Mills PB, Finlayson H, Sudol M, O'Connor R. Systematic review of adjunct therapies to improve outcomes following botulinum toxin injection for treatment of limb spasticity. Clin Rehabil. 2016 Jun;30(6):537-48.
*Ο Φυσίατρος Α.Τολιόπουλος είναι πιστοποιημένος στην ειδική θεραπεία με Βotulinum Τoxin για όλες τις νευρολογικές ενδείξεις από τη Γερμανική Νευρολογική Εταιρεία (Arbeitskreis Botulinumtoxin e.V. der Deutschen Gesellschaft für Neurologie).